Stookwaarde

Verbranding is een reactie van een brandstof met zuurstof. Hierbij komen de deeltjes koolstofdioxide en water vrij. Maar de verbranding levert ook energie op, deze komt vrij in de vorm van warmte. Hoeveel warmte er vrij komt hangt af van welke brandstof je verbrandt, en hoeveel.

Warmte en stookwaarde

Bij verbranding wordt de chemische energie die de brandstof bezit omgezet in warmte. Warmte (symbool: Q) wordt gemeten in de eenheid joule (symbool: J). De vrijgekomen warmte kan gebruikt worden om bijvoorbeeld een huis te verwarmen, te koken of een motor te laten draaien. De hoeveelheid warmte die één kubieke meter, liter of kilogram brandstof oplevert wordt de stookwaarde genoemd. Elke brandstof heeft een andere stookwaarde, deze kun je opzoeken in een tabel.

De vrijgekomen warmte bij verbranding berekenen

Om te berekenen hoeveel warmte er bij de verbranding vrij komt kun je de stookwaarde van de brandstof vermenigvuldigen met hoeveel brandstof je hebt. Een voorbeeld: benzine heeft een stookwaarde van 33 miljoen joule per liter. Dat betekent dat als je één liter benzine verbrandt je 33 miljoen joule warmte krijgt. Als je twee liter benzine verbrandt krijg je 66 miljoen joule, bij drie liter krijg je 99 miljoen joule. Hieronder staat aangegeven hoe dit er in formulevorm uit ziet.

Vaste stoffen
De hoeveelheid vaste stof, bijvoorbeeld steenkool of hout, wordt meestal gemeten in kilogram. Daarom vind je in de tabel ook meestal de stookwaarde in joule per kilogram.

Vloeistoffen
De hoeveelheid vloeistof, bijvoorbeeld benzine of alcohol, wordt meestal gemeten in liter. Daarom vind je in de tabel ook meestal de stookwaarde in joule per liter.

Gassen
De hoeveelheid gas, bijvoorbeeld aardgas of butaangas, wordt meestal gemeten in kubieke meter. Daarom vind je in de tabel ook meestal de stookwaarde in joule per kubieke meter.

Rekenvoorbeeld

Hoe kun je berekenen hoeveel warmte de verbranding van bijvoorbeeld 800 gram droog hout oplevert? Wat je daarvoor moet opzoeken is de stookwaarde van droog hout, volgens de tabel is die 16 MJ/kg. We hebben 800 gram = 0,800 kg droog hout, dus er komt 16 x 0,800 = 12,8 megajoule warmte. Het woordje 'mega' betekent 'miljoen', dus dit is 12 800 000 joule. Wanneer je deze berekening netjes opschrijft krijg je bijvoorbeeld:

Q = ?
m = 800 g = 0,800 kg
rₘ = 16 MJ/kg
Q = rₘ x m
Q = 16 x 0,800
Q = 12,8 MJ

Verbranding in je lichaam

In je lichaam vindt ook een vorm van verbranding plaats: het voedsel dat je eet wordt door verbranding omgezet in de energie die je nodig hebt. Op verpakkingen van voedsel kun je dan ook vaak zien hoeveel joule (of kilojoule) energie er vrijkomt wanneer je lichaam 100 gram of milliliter van het voedsel verbrandt.

Wat vind je van deze uitleg?

Reageer of stel een vraag